In de speeltuin Weikamp in Leidschendam is op dinsdag 13 augustus het eerste nest van de Aziatische hoornaar ontdekt en opgeruimd.
De Aziatische hoornaar, een invasieve exoot, vormt een ernstige bedreiging voor de biodiversiteit en kan ook gevaarlijk steken. Het benaderen van een nest hoornaars kan levensgevaarlijk zijn.
De opmars van de Aziatische hoornaar in Nederland begon in 2004, toen het eerste exemplaar met een scheepslading uit China in Bordeaux aankwam. Sindsdien verspreidt deze grote wesp zich met een snelheid van 70 kilometer per jaar richting het noorden. Vorig jaar werden in Zuid Holland al meer dan 30 nesten gevonden, waarvan er 20 zijn opgeruimd. Elk niet verwijderd nest kan het volgende jaar tot zeven keer zoveel nesten voortbrengen.\
“Het is maar goed dat dit nest in de speeltuin is gevonden. Ik moet er niet aan denken wat er had kunnen gebeuren als spelende kinderen waren aangevallen,” zegt Arjen Gerritsen, coördinator opsporing Aziatische hoornaar voor de regio Den Haag-Leiden. Bij verstoring vallen hoornaars aan, waarbij ze gif in de ogen van de verstoorder kunnen spuiten of steken met hun 5 millimeter lange angel. Aanvallen door een groot nest kunnen levensgevaarlijk zijn.\
De Aziatische hoornaar vormt niet alleen een gevaar voor mensen, maar ook voor de biodiversiteit. Een nest kan tot 12 kilo aan insecten consumeren, waarbij honingbijen 60% van hun dieet uitmaken. “De overige 40% zijn andere wilde insecten,” waarschuwt Arjen, die tevens imker is. “Het gaat toch al niet zo goed met de bijen en andere wilde bestuivers. En met de komst van de Aziatische Hoornaar gaat het nog verder bergafwaarts”
De koninginnen van de Aziatische hoornaar overwinteren in de grond of in gaten in bomen of rot hout. In de lente maken ze een klein embryonestje ter grootte van een appel op een beschutte plek, zoals een schuurtje, carport, onder een dak of in een vogelhuisje. Zodra de eerste werksters geboren zijn, bouwen ze aan een nest zo groot als een voetbal, meestal in struiken of lage bomen. Later in het seizoen kunnen de nesten uitgroeien tot gigantische bollen zo groot als een skippybal, hoog in de bomen, met wel 3.000 hoornaars. In oktober zwermen daar weer 500 nieuwe koninginnen uit, die vervolgens weer gaan overwinteren om volgend jaar een eigen nest te bouwen. Gelukkig slagen er daar maar een paar in, maar nog steeds genoeg om heel snel te kunnen verspreiden.\
De verantwoordelijkheid voor de bestrijding van de Aziatische hoornaar ligt bij de provincie. Maar daar ontbreekt het nog steeds aan een concreet plan om de invasie tegen te gaan. “Men kijkt en wijst naar elkaar, terwijl dit eigenlijk een landelijke aanpak vereist,” aldus Gerritsen. Tot die tijd blijven imkers zelf jagen op de Aziatische hoornaar. “En ondertussen geven we voorlichting aan het publiek en gaan we praten met de gemeente voor betere aanpak op lokaal niveau”, sluit Gerritsen af.
Wil je helpen? Zoek dan mee. Een Aziatische hoornaar is zo groot als een € 2-muntstuk, heeft een zwart lijf, gele poten en één gele streep op het achterlijf. Zie je er een? Sla deze dan niet dood, maar maak een foto en meld dit op [waarneming.nl](https://waarneming.nl/go/vespa-velutina). Imkers uit de buurt zullen dan op zoek gaan naar het nest en het laten verwijderen. Samen kunnen we helpen de Aziatische hoornaar te stoppen voordat het te laat is.
Door: Peter van der Aar.Tekst: Arjen Gerritsen, voorzitter Imkersvereniging Leiden en omstreken.