Actiegroep XR Fashion Action voert zaterdag 12 april opnieuw een nieuwe actie uit in winkels in Leidschendam. In verschillende kledingwinkels zal volgens de actiegroep die dag tijdelijk een onaangename geur te ruiken zijn. De actie is onderdeel van een bredere campagne waarin de groep aandacht vraagt voor de negatieve impact van de zogeheten fastfashionindustrie.

Campagne ‘Ode aux Rats’
De geuractie maakt deel uit van de campagne Ode aux Rats, een initiatief van Extinction Rebellion (XR). De actie verwijst naar het gebruik van geurmarketing in winkels, waarbij geuren worden ingezet om het koopgedrag van klanten te beïnvloeden. XR gebruikt een vergelijkbare methode, maar met als doel om consumenten aan te moedigen minder te kopen.

De campagne werd eerder uitgevoerd in onder meer Frankrijk en richt zich nu ook op Nederlandse winkelcentra. In januari vond de eerste Nederlandse actie plaats in Naaldwijk.

Kritiek op de fastfashionindustrie
Met de actie wil XR Fashion Action aandacht vragen voor misstanden binnen de kledingindustrie. Volgens de actiegroep is deze sector verantwoordelijk voor aanzienlijke CO2-uitstoot en komen er wereldwijd mensenrechtenschendingen voor in de productieketens van grote kledingmerken als Zara, H&M, Nike, Adidas en Primark. Daarbij wordt onder meer gewezen op slechte arbeidsomstandigheden, lage lonen, kinderarbeid en onderdrukking van vakbonden.

De organisatie noemt met name de situatie in landen als Bangladesh en regio’s in China waar volgens hen onder dwang kleding wordt geproduceerd.

Gebruik van boterzuur
Tijdens de vorige actie in Naaldwijk werd de geurstof boterzuur gebruikt. Dat leidde tot onrust onder het winkelpersoneel. Brandweer en ambulance kwamen ter plaatse, maar er bleek geen sprake te zijn van gezondheidsgevaar. Boterzuur is een stof die onder meer voorkomt in bepaalde voedingsmiddelen en in de hengelsport als lokaas wordt gebruikt. Volgens XR is de stof in de gebruikte hoeveelheid onschadelijk, maar werd de impact van de actie op het personeel onderschat.

Een van de betrokken activisten, die zich voorstelt als Olax, zegt daarover: “We hadden niet voorzien dat het tot zulke spanningen zou leiden. Dat was nooit de bedoeling.” XR heeft na afloop excuses aangeboden en benadrukt te willen leren van het incident.

Maatregelen bij nieuwe actie
Voor de actie op 12 april zijn aanvullende maatregelen aangekondigd. Zo wil de organisatie de actie vooraf aanmelden bij de gemeente, medewerkers beter informeren via de winkelketens zelf, en EHBO’ers inzetten voor eventuele klachten. Ook blijft de organisatie flyers uitdelen en in gesprek gaan met klanten.

Volgens XR staat veiligheid bij de acties voorop en is het doel om het bewustzijn over de gevolgen van fast fashion te vergroten. De groep stelt dat de politiek onvoldoende ingrijpt, en ziet de actie als een manier voor bezorgde burgers om aandacht te vragen voor structurele misstanden in de kledingsector.

Over Extinction Rebellion
Extinction Rebellion is een internationale burgerbeweging die zich inzet voor klimaatrechtvaardigheid en bescherming van biodiversiteit. De organisatie is bekend van creatieve en soms ontregelende protestacties waarmee zij overheden en bedrijven oproept om meer actie te ondernemen tegen de klimaat- en ecologische crisis. Sinds de oprichting in 2018 zijn wereldwijd en in Nederland tientallen lokale groepen actief.


Door: Peter van der Aar.
Bron: persbericht Extinction Rebellion.