Extinction Rebellion verspreidt tweedehands kleding als protest tegen fast fashion.

Afgelopen weekend kon je zomaar gratis tweedehands kleding in de rekken van o.a. H&M, Primark, Zara en Mango in het Haagse stadscentrum vinden. Aan die kleding zaten felgekleurde labels waarop teksten stonden als “NEEM MEE!” en “Fast fashion is niet gratis. Iemand, ergens anders, betaalt de prijs!” Een groep rebellen van Extinction Rebellion (XR) Den Haagheeft deze kleding opgehangen. Zij willen hiermee klanten van de modeketens laten nadenken over hun koopgedrag en hun winkelkeuze.

Protest tegen fast fashion
De actie richt zich tegen de mode-industrie: De mode-industrie is verantwoordelijk voor 8% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dat is meer dan de luchtvaart en de scheepvaart bijeen. Het is vergelijkbaar met de uitstoot van de hele Europese Unie. De uitstoot van broeikasgassen draagt in grote mate bij aan de opwarming van de aarde.
Enthousiaste reacties
Klanten van de genoemde winkelketens zijn enthousiast over de onverwachte gratis kledingstukken. “Je weet wel dat het allemaal niet helemaal lekker zit, maar het is zo goedkoop – daarvoor ga je naar de Primark,” vertelt een jonge student, “maar als ik het zo gratis kan krijgen, zet dat me wel aan het denken: misschien kan ik vaker voor tweedehands gaan.” In de Mango liet een vrouw een broek met een XR-label erin liggen, maar kocht ook geen nieuwe: “Elke seconde landt er een vrachtwagenlading kleding op de stort, las ik. Als ik nu iets nieuws meeneem, zou ik thuis iets weggooien. Ik schrik ervan hoe normaal dat eigenlijk is.”

Managers zijn minder enthousiast
Gevraagd naar wat de Primark met de tweedehandskleding doet, als ze het vinden, vertelt een manager: “We gooien het weg. Omdat we het niet mogen verkopen als het niet van Primark is.” Een klant die aan de manager vraagt of hij het dan niet mag hebben, wordt met lege handen naar huis gestuurd.
In de Mango vertelt een medewerker: “De manager zegt dat we het gelijk weg moeten halen als we het zien, maar ik laat het wel eens wat langer hangen. Uiteindelijk gooien we het in de bak voor recycling.”
Extinction Rebellion noemt het niet onverwacht, maar wel typerend voor hoe de bedrijven tegenover slow fashion staan. 85% van de kleren die wereldwijd gemaakt worden, verdwijnt binnen een jaar al op de vuilnisbelt, en een enorm deel daarvan wordt nooit gedragen.

Mensenrechten geschonden
Ondanks een toename van de veiligheid in fabrieken in o.a. Bangladesh door het Bangladesh-akkoord, krijgen werknemers nog steeds extreem slecht betaald. Daarnaast valt een groot deel van de fabrieken niet onder het akkoord en vindt veel corruptie binnen vakbonden plaats.

Schadelijk voor milieu en gezondheid
Een derde van alle microplastics in de oceanen komt van de productie van kleding, net als een vijfde van al het afvalwater op de wereld. Microplastics hebben schadelijke invloed op de menselijke gezondheid. Daarom adviseert de WHO deze af te bouwen.

Minder disruptief dan een snelwegblokkade
Wie aan Extinction Rebellion denkt, denkt al gauw aan wegblokkades en het belagen van grote bedrijven in de olie-industrie, en dat is logisch, want dat soort disruptieve acties halen al snel het nieuws. Maar actievoeren gaat niet altijd gepaard met vlagvertoon en hoorngeschal: in dit geval hadden de modebedrijven niet door dat er actie tegen ze gevoerd werd, totdat de rebellen alweer vertrokken waren.
“We komen terug, met nog veel meer!”

Natuurlijk draagt het bij als consumenten meer tweedehandskleding kopen en ze hun kleding langer dragen. Maar de grote verandering moet bij de verantwoordelijke bedrijven vandaankomen, vindt Extinction Rebellion. Het succes van eerdere acties in Den Haag bereikte ook andere lokale afdelingen in het land, die zich hierdoor hebben laten inspireren. Dit weekend hebben activisten in Zoetermeer en in Leiden óók tweedehandskleding in winkels opgehangen – binnenkort zijn het Westland en Gouda aan de beurt.De Haagse tak kijkt ook al naar andere winkelcentra in en om Den Haag, zoals in Scheveningen, Rijswijk, Leidschendam en Voorburg. Er worden ambitieuze plannen gesmeed om de actie uit te breiden en de hele wereld erbij te betrekken, maar dat er herhaling plaatsvindt, is inmiddels duidelijk. Net als bij de bekende wegblokkades, wordt ook deze actie afgesloten met de belofte: “We komen terug, met nog veel meer!”

Wat is Extinction Rebellion?
XR is een mondiale burgerbeweging die zich inzet om het leven op aarde te behouden. Rebellen van XR zetten druk op overheden en bedrijven – met vreedzame, creatieve en ontregelende acties – om te zorgen dat deze in actie komen tegen de klimaat- en ecologische crisis. Sinds haar oprichting in 2018 is XR een van de snelst groeiende burgerbewegingen ter wereld. Zij brengt gewone mensen, uit alle delen van het land en van alle leeftijden, bij elkaar. In Nederland maakt een grote meerderheid zich zorgen over het leven van huidige en toekomstige generaties. Deze tendens is terug te zien in de beweging; iedere maand zijn er meer lokale XR-groepen actief.


Door: Peter van der Aar:
Bron: persbericht Guerilla Fashion Den Haag.